Зиморович Юзеф Бартоломей
Материал из Энциклопедия фонда «Хайазг»
Дополните информацию о персоне
| Зиморович Юзеф Бартоломей | |
| Józef Bartłomiej Zimorowic | |
| Другие имена: | Зиморович-Озимек Юзеф Бартоломей |
| Латиницей: | Józef Bartłomiej Jan Zimorowicz (польск.) |
| На английском: | Józef Bartłomiej Zimorowic |
| Дата рождения: | 20.08.1597 |
| Место рождения: | Львов |
| Дата смерти: | 14.10.1677 |
| Место смерти: | Львов |
| Краткая информация: Галицкий поэт, историк, бургомистр Львова | |
Биография
Родился 20 августа 1597 года в г. Львов, в армянской семье из предместья.
В 23 года он написал на польском языке свой первый сборник сатирических стихов и лирических песен «Жизнь казаков Лесовских». Тогда же поэт стал работать в львовском магистрате, со временем был избран райцей (то есть, членом рады), получил титул «выдающийся и знаменитый господин».
В 1623 году Бартоломей написал свою первую поэму «Памятка из турецкой войны», в которой прославил победу казаков в битве с турками под Хотином. На свою свадьбу в 1629 г. он получил в подарок от младшего брата Шимона Зиморовича поэтический цикл из шестидесяти девяти барочных идиллий под названием «Роксоланки, то есть русские панны».
В течение четырёх десятилетий Зиморович исследовал источники по истории Львова, в конце концов обобщив собранные сведения в латиноязычной работе «Тройной Львов» (лат. Leopolis triplex). Эту первую историю Львова от 1202 до 1633 года автор посвятил «найблагороднейшим мужам, господам радным сената Львовского».
В 1648 году Зиморович был впервые избран бургомистром Львова и в дальнейшем несколько раз побеждал на выборах главы Рады города.
Он руководил обороной Львова во время осады города соединённым казацко-русским войском в 1655 году. Поэт описал события Хмельнитчины в сборнике стихов «Идиллии новорусские», которую выдал того же года под именем брата.
В 1672 году он руководил обороной города от турок и татар.
Сочинения
- Żywot Kozaków Lisowskich. Także i potyczki ich szczęśliwe, (Kraków) 1620, (drukowany pod krypt. B. Zmrcz); fragmenty przedr. M. Wiszniewski Historia literatury polskiej, t. 7, Kraków 1845, s. 143-144; całość wyd.: na podstawie rękopiśmiennej kopii pierwodr. K. J. Heck Sprawozdanie z Czynności Zakładu Narodowego im. Ossolińskich za r. 1886, Lwów 1886 i odb.; K. Badecki "Polska satyra mieszczańska", Kraków 1950, BPP nr 91; K. Budzyk, H. Budzykowa "Dwa nurty literatury mieszczańskiej XVII w. w Polsce", Warszawa 1951, Biblioteka Pisarzy Polskich i Obcych nr 62. – reprodukcję fotografii pierwodruku ogł. K. Badecki Studia nad książką poświęcone pamięci K. Piekarskiego, Wrocław 1951
- Pamiątka wojny tureckiej w roku MDCXXI od polskiego narodu podniesionej, Kraków 1623; fragmenty przedr. M. Woznjak "Kozactwo pid Chotynom 1621 r. w suczasnij poeziji", Zapysky Nauk. Tow. im. Szewczenka 1928, t. 149, s. 153 nn.
- Testament luterski, Kraków 1623, przedr. K. J. Heck Przewodnik Naukowy i Literacki 1890 i odb. (wyd. pod krypt. Barth. Zmrwcz Leop.; paszkwil antyluterański wierszem i prozą)
- Ecce Deus, ecco homo..., Lwów 1633 (łacińskie rozmyślanie o męce Chrystusa)
- Vox Leonis, Lwów 1634, drukarnia J. Szeliga (według S. Adamczewskiego 1635); przedr. K. J. Heck "Pobyt Wladysława IV we Lwowie 1634 r. i J. B. Zimorowicza Vox leonis", Sprawozdanie Dyrekcji Lwowskiego Gimnazjum im. Franciszka Józefa za rok szkolny 1887, Lwów 1887 i odb. (łaciński panegiryk prozą na cześć Władysława IV)
- Hymny na uroczyste święta Panny nad matkami, Matki nad pannami Najświętszej Bogarodzice Mariej, Kraków 1640, drukarnia F. Cezary; przedr. W. Wisłocki "Hymny na uroczyste święta Bogarodzicy", Kraków 1876, Biblioteka Przedruków nr 1; fragmenty przedr. T. Jodełka Polska poezja maryjna. Antologia, Niepokalanów 1949 (m.in. hymny maryjne, naśladowane z nieznanego bliżej wzoru łacińskiego)
- Jesu, Maria, Joseph..., Zamość 1640 (hymny łacińskie)
- Advocatus mundi..., Kraków 1642, drukarnia F. Cezary (panegiryk łaciński prozą)
- Sielanki nowe ruskie, powst. 1647-1656, wyd. Kraków 1663; wyd. następne: w zbiorze: Sielanki polskie z różnych autorów zebrane, wyd. A. Naruszewicz, Warszawa 1770; także wyd. 2 Warszawa 1778; w: Sielanki polskie z różnych pisarzów zebrane, wyd. T. Mostowski, Warszawa 1805, Wybór Pisarzów Polskich; wyd. J. N. Bobrowicz, Lipsk 1836, Biblioteka Kieszonkowa Klasyków Polskich, t. 27; fragm.: Galeria pisarzów polskich, t. 2, Poznań 1840; całość wyd. K. J. Turowski, Przemyśl 1857, Biblioteka Polska, zeszyt 117-118; pt. Sielanki, Lwów 1880, Biblioteka Mrówki, t. 87-88; Lwów 1908, Biblioteka Powszechna nr 662; wyd. krytyczne J. Łoś, Kraków 1916, BPP nr 71; 9 sielanek przedr. A. Brückner Sielanka polska XVII wieku, Kraków (1922), Biblioteka Narodowa, seria I, nr 48; 2 sielanki przedr. A. Brückner przy wyd.: S. Zimorowic: Roksolanki, Kraków (1924), Biblioteka Narodowa, seria I, nr 73; wybór według edycji A. Brücknera 1922 przedr. M. Hernasowa: Polska literatura mieszczańska XVII wieku. Wybór tekstów, Wrocław 1956, Nasza Biblioteka, (wyd. pod nazwiskiem Szymona Zimorowica; jako dzieło Szymona przedr. w wieku XVIII i XIX; autorstwa Bartłomieja dowiódł A. Bielowski w roku 1839)
- Fundatio et patrimonium hospitalis S. Spiritus Leopoliensis... descripta..., 1653, ogł. K. J. Heck: "Trzy dziełka J. B. Zimorowicza", Sprawozdanie Gimnazjum w Stryju za r. 1891, Stryj 1891 i odbitki pt. Pomniejsze źródła do dziejów literatury i cywilizacji polskiej w XVI i XVII stuleciu, zeszyt 3
- Domus virtutis et honoris, powst. przed rokiem 1656, wyd. w tomie zbiorowym różnych autorów pt. Thaumaturgus Russiae, wyd. C. Damirski, Lwów 1672 (historia klasztoru bernardynów we Lwowie)
- Viri illustres civitatis Leopoliensis, powst. w większej części w latach 1658-1660, wyd. Lwów 1671, drukarnia J. Mościcki (według S. Adamczewskiego 1672)
- Leopolis triplex, powst. 1665-1672, ogł. K. J. Heck w: J. B. Zimorowicz: Pisma do dziejów Lwowa odnoszące się, Lwów 1899; przekł. polski (słaby): M. Piwocki i B. Kompaniewicz pt. Historia miasta Lwowa, Lwów 1835 (kronika Lwowa za okres 1270-1633)
- Leopolis... a Turcis... Anno MDCLXXII hostiliter obsessa, powst. 1673-1674, wyd. J. Mościcki, Kraków 1693; przekł. polski: M. Piwocki i B. Kompaniewicz pt. Historia miasta Lwowa, Lwów 1835 (kronika oblężenia Lwowa z roku 1672)
- Elogia quattuor obsidionum civitatis Leopoliensis ad acrum triumphalem... scripta, powst. 1674, ogł. K. J. Heck w: J. B. Zimorowicz: Pisma do dziejów Lwowa odnoszące się, Lwów 1899
- Cztery nagrobki: Marcina Kampiana; Pawła Kampiana; Marcina Groswajera i Anny Ostrogórskiej; Marka Ostrogórskiego i Zuzanny Kampian, ogł. M. Dzieduszycki: Kościół katedralny lwowski, Lwów 1872, s. 26 nn.; przedr. K. J. Heck: "Materiały do biografii J. B. Zimorowicza (Ozimka)", Archiwum do Dziejów Literatury i Oświaty w Polsce, t. 8 (1895) i odbitki pt. Materiały do biografii J. B. i Szymona Zimorowiczów (Ozimków)
- Przemowa do podkanclerzego Andrzeja Olszowskiego, wygłoszona 1 października 1671, ogł. J. Mościcki: Salutationes..., Lwów 1671; przedr. K. J. Heck: "Materiały do biografii J. B. Zimorowicza (Ozimka)", Archiwum do Dziejów Literatury i Oświaty w Polsce, t. 8 (1895) i odbitki pt. *Materiały do biografii J. B. i Szymona Zimorowiczów (Ozimków)
- Drobne utwory ogł. K. J. Heck: "Materiały do biografii J. B. Zimorowicza (Ozimka)", Archiwum do Dziejów Literatury i Oświaty w Polsce, t. 8 (1895) i odbitki pt. Materiały do biografii J. B. i Szymona Zimorowiczów (Ozimków).
Изображения
Портрет из газеты "Lwowianin" (1835)
Разное
- Его брат - Шимонович Шимон - поэт, филолог и деятель польской культуры
- Во Львове до 1939 года существовала улица Б. Зиморовича, которая была переименована в 1944 году в улицу М. Лермонтова, а в 1996 — Д. Дудаева.
Библиография
- Бартоломей Зіморович; «Потрійний Львів. Leopolis Triplex», Пер. з латин. Н. Царьової; Наук. комент. І.Мицька; Відп. ред. О. Шишка. — Львів, «Центр Європи», 2002. — 224 с ISBN 966-7022-30-7
- Mikroskop pana Jurka — Львівський «Край світу»
- J.B. Zimorowic Sielanki nowe ruskie ed. Ludwika Szczerbicka-Ślęk (Biblioteka Narodowa, 1999)
