Арутюнян Сагател Мамиконович
| Арутюнян Сагател Мамиконович | |
| SAGHATEL HARUTYUNYAN | |
| |
| На английском: | SAGHATEL HARUTYUNYAN |
| На армянском: | ՍԱՂԱԹԵԼ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ |
| Дата рождения: | 20.03.1921 |
| Место рождения: | Бамбакашат, Октемберянского района |
| Дата смерти: | 03.06.2005 |
| Место смерти: | Ереван |
| Краткая информация: Армянский поэт, прозаик, драматург, переводчик | |
Биография
Ծնվել է ՀՀ Մոլլա-Բայազետ (այժմ, ՀՀ Արմավիրի մարզի Բամբակաշատ) գյուղում: 1940 թ. ավարտել է Երեւանի մանկավարժական ուսումնարանը, 1941 թ.` Երեւանի մանկավարժական ինստիտուտը (էքստեռն): 1939-41թթ ուսուցչություն է արել Հայաստանի Աշտարակի եւ Հոկտեմբերյանի շրջաններում, ապա աշխատել է Շահումյանի (այժմ մտնում է Երեւան քաղաքի շրջագծի մեջ) շրջանային «Նոր կյանք» թերթի խմբագրությունում `որպես պատասխանատու քարտուղար: Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին ծառայել է խորհրդային բանակում, եղել է սուզանավորդ, ապա `հրաձիգ. 1946 թ. եղել է հրահանգիչ եւ դասախոսական խմբի ղեկավար ՀԼԿԵՄ Կենտկոմում, 1956-69թթ `« Պիոներ »ամսագրի (նաեւ« Ծիծեռնակ »հանդեսի) գլխավոր խմբագիրը, 1969-78թթ` «Գրական թերթ» -ի խմբագիրը: 1946 թ-ից եղել է Հայաստանի գրողների միության անդամ, 1978 թ. Թ-ից `ՀԳՄ վարչության քարտուղարը. Նրա «Միայն մարդն է ուղիղ քայլում» (1969 թ.) Եւ «Դատավորը» (1976 թ. Թ.) Պիեսները բեմադրվել են Երեւանի Գ.Սունդուկյանի անվան թատրոնում, իսկ «Աղջիկը, Ծիպլին եւ Տիմբական» մանկական հեքիաթ-պիեսը 1979 թ թ. բեմադրվել է Երեւանի Պատանի հանդիսատեսի թատրոնում: «Դատավորը» ( «Եթե քո աչքը պարզ է») պիեսը հրատարակվել է հունգարարեն եւ 1984 թ. Թ. բեմադրվել Բուդապեշտի հեռուստատեսությամբ: Հրատարակվել են նրա «Իմ ձայնով» (բանաստեղծություններ, 1947 թ.), «Չինական պատմվածքներ» (1949 թ. Թ.), «Ապրիլ» (բանաստեղծություններ, 1952 թ.), «Հարյուրերորդ հիերոգլիֆը» (պատմվածքներ, 1955 թ.), «Հայրենի գյուղ» (պոեմ 1956 թ.), «Թե ինչ է շշնջում առուն» (բանաստեղծություններ, 1958 թ.), «Արբանյակը Այգեստանում» (պատմվածքներ, 1959 թ.), «Տիմբո-Բումո, Տիմբա-Կում» (1962 թ թ.), «Արեւ ու ծով» ( բանաստեղծություններ, 1964 թ.), «կյանքը սկուտեղի վրա» (1966 թ թ.), «Մի անմորուք Ձմեռ պապի» (1969 թ.), «Իմ պատուհանը» (բանաստեղծություններ, 1971 թ թ.), «Միայն մարդն է ուղիղ քայլում ... եթե քո աչքը պարզ է ... դեռ կգա մեր զրահապատը ... »(դր ամաներ, 1975 թ.), «Եթե քո աչքը պարզ է» (բանաստեղծություններ, պիեսներ, 1979 թ թ), «Թեւեր» (վիպակներ, 1982 թ.), «Ծիպիլին, Տիմբական եւ ծիծաղը» (հեքիաթ-վիպակ, 1985 թ. թ.) գրքերը: .... Թարգմանել է «Գյալչեչեկ» (թաթարական ժողովրդական հեքիաթներ, 1954 թ. թ.), «Ուկրաինական քնար. Բանաստեղծություններ »(մի մասը, 1954 թ. Թ.), Վ.Մայակովսկու« Հատընտիր »(մի մասը, 1955 թ.),« Այս մասին »(1971 թ. Թ.), Լեւ Կասիլի« Վաղ արշալույս »(1957 թ.), Ջաննի Ռոդարիի« Չիպոլինոյի արկածները » (վիպակ, 1957 թ., 1983 թ. թ.), «Երկնագույն նետի ճանապարհորդությունը», «Ջելսոմինոն խաբեբաների աշխարհում» (1969 թ., 1990 թ.), Միխայիլ Իսակովսկու «Հատընտիր» (մի մասը, 1958 թ.), Վերա Զվյագինցեւայի «ձմեռային աստղ» (մի մասը, 1960 թ.), Իրժի Տրնկայի եւ Իոսիֆ Մենզելի «Գնդլիկ արջուկը կրկեսում» (պատմվածք, 1964 թ.), «Գնդլիկ արջուկը խաղալիքների աշխարհում» (հեքիաթ, 1965 թ.), Անտուան դը Սենտ-Էքզյուպերիի «փոքրիկ իշխանը» (1967 թ. թ.) եւ այլ ե րկեր: Պարգեւատրվել է Կարմիր աստղի, Ժողովուրդների բարեկամության, Հայրենական պատերազմի 1-ին աստիճանի եւ «Պատվո նշան» շքանշաններով: 1968 թ. Թ. արժանացել է Հայաստանի մշակույթի վաստակավոր գործչի կոչման, 1982 թ.` ՀԳՄ Ստեփան Զորյանի անվան մրցանակին `« Աղջիկը, Ծիպիլին եւ Տիմբական »հեքիաթ-պիեսի համար: Մահացել է Երեւանում:
