Армянская церковь в селе Геймуш (Урфа, Западная Армения) — различия между версиями

Материал из Энциклопедия фонда «Хайазг»
Перейти к: навигация, поиск
(Новая страница: «{{Организация | имя-ру-01 = | имя-ориг =Ուրֆայի Գերմյուշ գյուղի հայկական եկեղեցին | имя-а...»)
 
 
(не показано 9 промежуточных версий 2 участников)
Строка 1: Строка 1:
 
{{Организация
 
{{Организация
| имя-ру-01      =
+
| имя-ру-01      =Армянская церковь в селе Геймуш (Урфа, Западная Армения)
 
| имя-ориг      =Ուրֆայի Գերմյուշ գյուղի հայկական եկեղեցին
 
| имя-ориг      =Ուրֆայի Գերմյուշ գյուղի հայկական եկեղեցին
 
| имя-анг        =
 
| имя-анг        =
Строка 21: Строка 21:
 
| основатель    =
 
| основатель    =
 
| руководитель  =
 
| руководитель  =
| местонахождение=Западная Армине
+
| местонахождение=Геймуш, Западная Армения
 
| филиалы        =
 
| филиалы        =
 
<!-- Церковь --->
 
<!-- Церковь --->
Строка 27: Строка 27:
 
| конфессии      =1
 
| конфессии      =1
 
<!-- Состояние: 1 – действующая церковь, 2 – церковь-памятник ,3 – несохранившиеся церкви --->
 
<!-- Состояние: 1 – действующая церковь, 2 – церковь-памятник ,3 – несохранившиеся церкви --->
| состояние      =3
+
| состояние      =
 
| епархия, приход =
 
| епархия, приход =
 
| адрес          =
 
| адрес          =
 
| телефон-факс  =
 
| телефон-факс  =
 
| эл. почта      =
 
| эл. почта      =
| ссылка 1      =[http://akunq.net/am/?p=523 Церковь на Акунк.нет]
+
| ссылка 1      =http://akunq.net/am/?p=523
 
| ссылка 2      =
 
| ссылка 2      =
 
| тэг 1          =
 
| тэг 1          =
Строка 40: Строка 40:
 
| тэг 5          =
 
| тэг 5          =
 
}}
 
}}
==О церкви==
 
Վիրան քաղաքի ճանապարհի վրա` Ուրֆա նահանգի կենտրոնից 10 կմ հյուսիս-արևելք գտնվող Գերմյուշ լեռների (771 մ) հարավային փեշերով հոսող աղբյուրների ջրի (երմյուշի ջուր) մոտակայքում գտնվում է Գերմյուշ գյուղը, որը հայերից մնացած մի գյուղ է: Այսօրվա անունը Դաղեթեղի է: Իսկ հողերի տակ գտնվող անցքերից տեղյակ գանձախույզները գյուղում անվերջ մաքսանենգ պեղումներ են կատարում:
 
  
Հայկական եկեղեցին (Գերմյուշ- Կամուրջ)
+
==Разное==
 
+
*В области Урфа (Едесиа) находится село Геймуш (или Камурдж, а сейчас- Дагетеги).
Քանի որ Գերմյուշ գյուղում գտնվող հայկական եկեղեցու  արձանագրությունները չկան, կառուցման թվականը հայտնի չէ: Երկրի ամենահին տաճարներից մեկին` Գյոբեքլիթեփեյին շատ մոտ է գտնվում: Եկեղեցին երկհարկանի քարե կառույց է: Հարթ քարից ուղղանկյուն բազիլիկաձև կառուցված եկեղեցու մուտքի մոտ բարձրանում են երեք սուր կամարներ:  Խաչաձև կամարների վրա կա հողածածկ հարթ տանիք: Ապսցիսի առջև կա մի փոքրիկ գմբեթ:
 
 
 
Պաշտամունքի վայրը երեք նեֆից է բաղկացած: Եկեղեցու կենտրանական նեֆում մեկ գմբեթ է գտնվում: Իսկ Երեք բաժին ունեցող նարթեքսի վրա գտնվող Կնաքայոնը (Կանանց հավաքատեղի) երեք գմբեթով է ծածկված: Տարբեր ժամանակներում իրականացվող վերանորոգումների պատճառով  կառույցը աստիճանաբար կորցնում է  առանձնահատկությունները:
 
 
 
1890 – 1922
 
 
 
Չնայած թուրք պատմագրությունը խեղաթյուրում է իրադարձությունները` Հայոց ցեղասպանությունից փրկվածներ պատմածները այս հրաշքով ստեղծագործության մասին արժեքավոր տեղեկություններ են տալիս: Ըստ այդ տեղեկությունների` 1890-ական թթ. սկզբին այս գյուղում ապրում էր հազար քրիստոնյա: 1895 թ. հայերի համար արյունոտ տարի էր. շատ մահացություններ են եղել:
 
 
 
Հայերի գաղթից հետո Աթաթյուրքը գյուղի հարստությունները նվիրեց իրաքցի մի համիդիական շեյխի` Ուջեյմի Սյումեր փաշային: Վերջինս Առաջին համաշխարային պատերազմի ժամանակ Օսմանյան կայսրության սիրիական ճակատում կռվելուց հետո Թուրքիա է գալիս և այստեղ բնակություն հաստատում: Նրա իսկական անունը Ուջեյմի Սադուն փաշա էր: Սյումեր ազգանունն է վերցնում 1934 թ. ուժի մեջ մտած ազգանունի օրենքով:
 
 
 
Առաջին համաշխարհային պատերազմի նախօրյակին հնարավոր հարձակման դեմն առնելու համար հայերը նախապատրաստվեցին: 1915թ. մայիսին տարածաշրջանի մյութեսարիֆ (գավառապետ) նշանակված Միություն և առաջադիմություն կազմակերպության անդամ Ալի Հայդար բեյը սկզբում ականավոր հայերին բանտարկեց:  Ազատվելու համար սրանք մեծ կաշառքներ տվեցին ու աղքատացան, իսկ նրանք, ո վքեր չկարողացան փող տալ, կախվեցին: Դիմադրողները զորակոչվեեցին, օգտագործվեցին ճանապարհների կառուցման համար և այլևս հետ չվերադարձան:
 
 
 
Ինչպես հասկանում ենք հուշերից` գերմանական բանակն էլ է մասնակցել  հայերի բնակավայրերի ոչնչացմանը:
 
 
 
1921 թ. հարձակվեցին մնացյալ հայերի տների վրա, խլեցին ունեցվածքը: Հայերը, թողնելով  ամեն ինչ, փախան Մոսուլ և Հալեպ:
 
 
 
Զեյթունը, Ադանան, Սիսը, Մարաշը, Քիլիսը, Այնթաբը, Ուրֆան, Կամուրջը և այլ քաղաքներ ամբողջությամբ զտվեցին հայերից, շատերը մահմեդականացան:
 
 
 
Հայերից մնացած մեկ այլ եկեղեցի` Սրբ. Հակոբը, կառուցվել է այն հրապարակում, որտեղ ժողովներ էին  տեղի ունենում:
 

Текущая версия на 08:20, 8 августа 2011

Дополните информацию об организации


Армянская церковь в селе Геймуш (Урфа, Западная Армения)
Ուրֆայի Գերմյուշ գյուղի հայկական եկեղեցին
Ուրֆայի (Եդեսիա) Գերմյուշ գյուղի (Կամուրջ գյուղ) հայկական եկեղեցին
Геймуш.jpg
Конфессии: Армянская апостольская церковь
Ссылки: http://akunq.net/am/?p=523

Разное

  • В области Урфа (Едесиа) находится село Геймуш (или Камурдж, а сейчас- Дагетеги).