Сипил
| Сипил | |
| |
| Другие имена: | Запел Асатур |
| Дата рождения: | нет сведений |
| Дата смерти: | нет сведений |
| Краткая информация: Писательница | |
Содержание
Биография
Сипил (Запел Асатур), писательница, в произведениях которой поднимался вопрос о равноправии женщин.
Сочинения
Սիպիլ
ԿԵՆՍԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ
ՍԻՊԻԼ (Զաբել Հովհաննեսի Խանջյան), Ջապել Ասատուր, Տոնելյան (21.10.1863, Կ.Պոլիս - 19.7.1934, Կ. Պոլիս), հայ գրող, մանկավարժ, հասարակական գործիչ։ 1879-ին ավարտել է Կ. Պոլսի Սկյուտարի ճեմարանը, նույն թվին հիմնել Ազգանվեր հայուհյաց ընկերությունը։ Դասավանդել է նախ գավառներում, ապա՝ Կ. Պոլսի վարժարաններում։ Գրական-հասարակական գործունեությունը շարունակել է նաև համիդյան ռեակցիայի տարիներին. 1898-ին Գ. Զոհրապի և Հ. Ասատուրի (ամուսնու) հետ վերահրատարակել է «Մասիս» հանդեսը, որի էջերում տպագրել է «Կիսադեմեր քողին ետևեն» դիմանկարների շարքը` նվիրված արևմտահայ նշանավոր գործիչներ Ե. Տեմիրճիպաշյանին, Ռ. Պերպերյանին և այլոց։ Այդ շարքը հետագայում զետեղվել է Հ. Ասատուրի և Սիպիլի կազմած «Դիմաստվերներ»–ում (1921)։
Գրական շրջանակներին նա հայտնի է դարձել 1880-ական թթ. վերջերին՝ «Մասիս» և «Հայրենիք» պարբերականներում հրապարակած չափածո և արձակ գործերով։ 1891-ին տպագրվել է նրա «Աղջկան մը սիրտը» վեպը, իսկ 1902-ին՝ բանաստեղծությունների առաջին ժողովածուն՝ «Ցոլքեր»–ը։ Սիպիլը երգել է սեր, հայրենիք, ընդհանրապես՝ մարդկային նուրբ զգացմունքներ։ Նա շարունակել է արևմտահայ ռոմանտիկական քնարերգության ավանդույթները, որոնք ներհյուսվել են նոր ժամանակների ռեալիստական մտածողության հետ։ Այս հիման վրա էլ նրա ստեղծագործությունը գրականության պատմության մեջ բնութագրվել է որպես անցման շրջանի երևույթ։ Սիպիլի ստեղծագործությունների համար հատկանշական են քնարական ու էպիկական տարրերի ներդաշնակ զուգադրությունը, կանացիական նրբությունը, մշակված լեզուն։ Նա գրել է նաև մանկավարժական-մեթոդական հոդվածներ, մանկական բանաստեղծություններ, կազմել «Գործնական քերականություն արդի աշխարհաբարի» (1879) դասագիրքը, որը Հ. Ասատուրի աշխատակցությամբ բարեփոխվել և բազմիցս վերահրատարակվել է «Թանգարան հատընտիր հատվածներու» ընթերցարանների հետ։
Երկեր. Քերթվածներ, Ե., 1935։ Երկեր, Ե., 1965։ Գրկանություն. Մինասյան Ա.Մ., Սիպիլ։ Զապել Ասատուր (կյանքը և գրական գործունեությունը), Ե., 1980:
Достижения
Изображения
Библиография
Литература
- Ерканян В.С. Армянская культура в 1800-1917 гг. / Пер. с арм. К.С. Худавердяна. Ер., 1985.
