Бюрат Смбат
| Бюрат Смбат | |
| Smbat Biurat | |
| |
| Другие имена: | Тер-Казарян Смбат (наст. фамилия), Дер-Газаренц (Տեր-Ղազարեանց) |
| Латиницей: | Sımpad Pürad (турецк.) |
| На английском: | Smbat Biurat |
| На армянском: | Սմբատ Բյուրատ |
| Дата рождения: | 03.03.1862 |
| Место рождения: | Зейтун |
| Дата смерти: | 1915 |
| Место смерти: | Анкара |
| Краткая информация: Поэт, романист, издатель, общественный деятель | |
Содержание
Биография
Родился 3 марта 1862 г. в Зейтуне, Османская империя
В 1871 году Бюрат отправился в Иерусалим, где окончил армянскую семинарию в Яранкавораце, а с 1880 года учился в Сорбонне и Парижском университете. В этот период он опубликовал свои первые стихи в философском журнале «Yergrakount» (Земля). В 1885 году Бюрат открыл школу в армяно населенном городе Сис. Он и его жена были арестованы за политическую деятельность. Он провел 5 лет в тюрьмах Мараша и Алеппо. В 1895 году он был освобожден и переехал в Каир , где основал Армянскую среднюю школу и газету «Нор Ор».
После младотурецкой революции в 1908 году он вернулся в Анатолию, где писал для газет «Пюник» и «Гагхапар» и работал с османско-турецкими журналистами. Открыл издательство.
Как член партии Гнчак, он был избран депутатом Национального собрания Армении в Османской империи. Был арестован в «Красное воскресенье» 24 апреля 1915 года и выслан из Стамбула вместе с другими армянскими интеллигентами. Был задержан в Аясе и вскоре после этого убит в Анкаре.
Сочинения
Смбат Бюрат считается поздним писателем-романтиком. Его работы в основном связаны с преследованием армянского этноса, героическими сказками и драматическим изображением жизни армянских революционеров. Действие некоторых из его романов происходит на его родине, Зейтуне. Его подробное описание армянского революционного движения привлекло много внимания, а его романы были очень популярны в начале 20-го века.
Написал множество книг:
- Աւարայրի արծիւը կամ Վարդանանք (ողբերգութիւն), Կ. Պոլիս, 1909, 96 էջ։
- Բանաստեղծական երկեր, Կ. Պոլիս, 1909, 48 էջ։
- Ելտըզէ Սասուն, հատ. Ա–Ե, Կ. Պոլիս, 1910, 1308 էջ։
- Զեյթունցի վարդապետը կամ Գրիգորիս Ծ. վ. Աբարդեանց, Կ. Պոլիս, 1910, 40 էջ։
- Ազատութեան համար։ Զեյթունի վրէժը, հատ. Ա–Բ, Կ. Պոլիս, 1911, 960 էջ։
- Բանտէ բանտ, հատ. Ա–Ե, Կ. Պոլիս, 1910–1911, 1048 էջ։
- Իննսունվեց (արիւնի մէջէն), հատ. Ա–Զ, Կ. Պոլիս, 1910–1911, 1560 էջ։
- Տէմիր Մուշլու (մշեցի կնոջ մը կեանքէն), Կ. Պոլիս, 1911, 28 էջ։
- Սասունէն ետքը, հատ. Ա. Դիակապուտները, Կ. Պոլիս, 1911, 236 էջ։
- Սասունէն ետքը, հատ. Բ. Դէպի Եըլտըզ, Կ. Պոլիս, 1911, 272 էջ։
- Ելտըզի պօմպան, հատ. Ա–Բ, Կ. Պոլիս, 1912, 640 էջ։
- Հայկական ընդհանուր պատմութիւն, Կ. Պոլիս, 1912, 296 էջ։
- Որդեսպան ծնողքը, Կ. Պոլիս, 1912, 232 էջ։
- Վերջին բերդը (կտտացող վէրքեր հայութեան սրտէն), Կ. Պոլիս, 1910, 185 էջ։
- Տէմիր Մուշլու (մշեցի կնոջ մը կեանքէն), Պուքրէշ, 1916, 32 էջ։
- Արեւելեան խնդիր եւ Հայկական հարցը, Կ. Պոլիս, 1919, 48 էջ։
- Արիւնի ձորը, Կ. Պոլիս, 1919, 61 էջ։
- Միւքէմմէլ եէմէք քիթապը, Կ. Պոլիս, 1926, 320 էջ:գրել է Վաղինակ Բյուրատը
- Բանտէ բանտ, հատ. Ա–Ե, Կ. Պոլիս, 1927, 1024 էջ։
- Վերջին բերդը (կտտացող վէրքեր հայութեան սրտէն), Հալէպ, 1929, 188 էջ։
- Որդեսպան ծնողքը, Աղէքսանդրիա, 1932, 312 էջ։
- Աւարայրի արծիւը կամ Վարդանանք (ողբերգութիւն), Պէյրութ, 1933, 76 էջ։
- Իննսունվեց (արիւնի մէջէն), հատ. Ա–Զ, Աթէնք, 1934, 1488 էջ։
- Լեռներու տիրուհին, Աղէքսանդրիա, 1934, 215 էջ։
- Ելտըզի պօմպան, Աղէքսանդրիա, 1935, 232 էջ։
- Ելտըզէ Սասուն, Աղէքսանդրիա, 1935, 712 էջ։
- Կենսագրութիւն Տիգրան Երկաթ-ի, Աղէքսանդրիա, 1935, 96 էջ։
- Ազատութեան համար։ Զեյթունի վրէժը, հատ. Ա–Բ, Աղէքսանդրիա, 1938, 456 էջ։
- Վարդանանք, Ռիչմոնդ, 1967, 64 էջ։
- Երկեր (չափածո, արձակ և դրամատիկական գործեր), Երևան, 2001, 348 էջ։
- Սմբատ Բյուրատի վիպաշխարհը (Վեպերի վերապատումներ, քննություն, բնագրեր), Երևան, 2002։
Разное
- Сын - Вагинак Бюрат - писатель.
- Его именем названа школа №125 в г. Ереване[1].
